| مبانی مدیریت سیلاب در رودخانه‌ها و سیلاب‌دشت‌ها |
| کد مقاله : 1237-IHA |
| نویسندگان |
|
رسول معمارزاده * استادیار گروه مهندسی عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه ولی عصر، رفسنجان، ایران |
| چکیده مقاله |
| اقامت در حاشیه رودخانه‌ها، امکان تأمین آب شهری، کشاورزی و تولید انرژی برقابی را فراهم می‌سازد. از طرف دیگر، زمین‌ها سیلاب‌دشت‌ها معمولاً خاک حاصلخیز دارند که شرایط را برای کشاورزی فراهم می‌سازد. روند تغییر سیلاب‌دشت توسط انسان‌ها با رشد جمعیت گسترش پیدا کرده و در سال‌های اخیر، ارزش زیباشناختی و تفریحی زمین‌های مجاور رودخانه‌ها، توسعه آن‌ها را شتابان‌تر کرده است. نتیجه اثر مجموعه عوامل طبیعی و انسانی، موجب آسیب پذیر شدن مناطق اطراف رودخانه‌ها و افزایش خسارت سیلاب بر زمین‌های سیلاب‌دشت می‌شود. بنابراین مدیریت سیلاب‌ها در مناطق اطراف رودخانه‌ها یا همان سیلاب‌دشت‌ها، امری ضروری است. مدیریت سیلاب در سیلاب‌دشت‌ها، به کاهش خطر سیلاب برای اموال، ساکنین و استفاده‌کنندگان زمین‌ها منجر می‌شود که زمینه‌ساز استفاده پایدار از منابع آب، خاک و سایر منابع طبیعی موجود در سیلاب‌دشت‌ها نظیر معادن خواهد شد و امکان استفاده از این منابع برای نسل‌های آینده به خطر نخواهد افتاد. به‌عبارت‌دیگر توسعه مناطق اطراف رودخانه‌ها بر اساس رویکرد توسعه پایدار خواهد بود. هدف اصلی این مقاله، مرور گام‌های اساسی برای مدیریت سیلاب و ریسک ناشی از آن در رودخانه‌ها و سیلاب‌دشت‌های آن بر اساس استانداردهای موجود در کشور در این زمینه است. لازم به ذکر است بهترین شیوه در رویارویی با سیلاب‌ها، اجرای دیدگاه مدیریت به‌جای دیدگاه کنترل سیلاب است که ضرورت ارتباط تنگاتنگ آن با مسائل اجتماعی و حقوقی را مشخص می‌سازد. |
| کلیدواژه ها |
| سیلاب، رودخانه، سیلاب‌دشت، پهنه‌بندی سیلاب، ریسک |
| وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی |