پیش بینی چرخه‌ی سیلاب جهت کاهش خسارات با استفاده از مدیریت بحران در منطقه گرگان (آق قلا)
کد مقاله : 1278-IHA
نویسندگان:
حامدرضا حاج قاسم *1، سید حسین مهاجری2، مهتاب امینعلی پور3، اسماعیل سلیمانی شیری4، فرزاد عسگری3
1فنی مهندسی,خوارزمی,ایران,تهران
2استادیار دانشکده فنی مهندسی دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
3فنی مهندسی، خوارزمی، تهران، ایران
4دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب، ایران
چکیده مقاله:
سیل به‌ عنوان یکی از مهم‌ترین بلایای طبیعی در کـشور مـا مطـرح است. کلمه «سیل» به معنی طغیان کردن آب، زیر آب رفتن گستره‌ای از زمین می‌باشد. اصولاً بزرگی سیل‌ها و تکرار آن‌ها درطول زمان تابع شدت بارندگی، نفوذپذیری زمین و وضع توپوگرافی منطقه است. باران شدید، ذوب برف‌ها، تغییر‌‌‌‌‌‌ بستر رودخانه‌ها‌‌‌‌ ‌‌و تخریب سدها‌‌‌‌ و آب‌بندها‌‌‌‌، از جمله عواملی هستند که ممکن است باعث بروز سیل گردند. شهرسازی‌ها و حذف گیاهان باعث کاهش مقدار آب نفوذی و افزایش آب سطحی می‌شوند. حجم زیاد آب از‌‌‌‌‌‌‌‌ یک طرف بر بزرگی طغیان می‌‌‌‌‌افزاید و از طرفی با افزایش فرسایش، رسوباتی را به همراه می‌آورد که با برجای گذاشتن آنها ظرفیت بستر اصلی رود کاهش می‌یابد. ‌‌‌موارد ذکر شده معمولاً تاثیر تدریجی دارند، ولی سیل‌های ناگهانی و فاجعه‌آمیز اغلب بر اثر تخریب سدها و بندها ایجاد می‌شوند. با مدیریت صحیح و به موقع سیلاب در بازه‌های زمانی قبل، حین و بعد ‌از آن می‌توان به مقدار قابل توجهی از میزان خسارات کاست. خانه‌‎سازی درحریم رودخانه‎ها‌، آن هم با مصالح نامناسب علت اصلی خسارات سیل در بسیاری از شهرهای کشور بوده است. در مطالعه موردی گرگان(آق قلا)، این رود سیلابی‌ترین رود در حوضه‌ی دریای خزر می‌باشد. بعد از سیل تخریب کننده سال1391 در فروردین سال1398 مجددا سیل فاجعه‌باری روی‌ داد که باعث خرابی‌های زیادی شد. در این حادثه طبیعی، طی دو روز ۳۰۰ میلی‌متر بارش رخ داد که برابر متوسط بارش یک ‌ساله استان گلستان است که در مطالعه حاضر این موارد با تصاویر ماهواره‌ای برداشت و با نرم‌افزار هکرس مدل‌سازی شده است.
کلیدواژه ها:
مدیرت سیل، کاهش خسارات سیل، تصاویر ماهواره‌ای، نرم افزار هکرس
وضعیت : مقاله برای ارائه به صورت پوستر پذیرفته شده است
هجدهمین کنفرانس هیدرولیک ایران