تولید هیدروگراف سیلاب 5 فروردین دروازه قرآن شهر شیراز بر مبنای مدل‌سازی فیزیکی، هیدرولیکی و هیدرولوژیکی
کد مقاله : 1290-IHA
نویسندگان:
جهانشیر محمدزاده هابیلی *1، زهرا حسینی2، داور خلیلی3، تورج هنر4، شاهرخ زند پارسا3، رضوان طالب نژاد5
1استادیار، بخش مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز
2دانشجوی کارشناسی ارشد سازه های آبی، بخش مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز
3استاد، بخش مهندسی آب و پژوهشکده خشکسالی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز
4دانشیار، بخش مهندسی آب و پژوهشکده خشکسالی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز
5استادیار، بخش مهندسی آب و پژوهشکده خشکسالی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز
چکیده مقاله:
در طی سیلاب 5 فروردین ماه سال 1398 در شهر شیراز، مجرای زیرزمینی عبور سیلاب مسیل دروازه قرآن به دلیل ظرفیت آبگذری کم و زیاد بودن دبی اوج سیلاب قادر به عبور تمامی سیلاب ورودی نشد و در نتیجه سیلاب در سطح بلوار دروازه قرآن جاری شد که باعث کشته شدن 21 نفر و خسارات مالی زیادی شد. به منظور مدیریت سیلاب در مسیل‌های شهری مثل مسیل دروازه قرآن شهر شیراز که فاقد آمار و ایستگاه‌های هیدرومتری می‌باشند، تعیین دبی اوج و حجم رواناب ناشی از سیلاب‌های گذشته از اهمیت زیادی برخوردار است و می‌تواند به منظور آسیب‌شناسی سیلاب و یافتن راهکار برای جلوگیری از وقوع حوادث مشابه در آینده مفید باشد. در تحقیق حاضر با استفاده از مدلسازی فیزیکی، هیدرولیکی و هیدرولوژیکی، هیدروگراف سیلاب دروازه‌قرآن تولید شده است. نتایج نشان می‌دهد که دبی اوج سیلاب دروازه قرآن در حدود 42.6 متر مکعب در ثانیه بوده است و جاری شدن حدود 9200 متر مکعب سیلاب در مدت زمان 10 دقیقه بر روی سطح بلوار دروازه قرآن باعث خسارات مربوطه شده است. با در نظر گرفتن این نکته که جاری شدن یک حجم کوچک سیلاب در مدت زمان کوتاهی باعث خسارات جانی و مالی فراوان در بلوار دروازه قرآن شده است، حتی وجود یک مخزن کم‌حجم بر روی مسیل دروازه قرآن به راحتی می‌توانست این حجم از سیلاب را قبل از رسیدن به تنگه دروازه قرآن در خود ذخیره نماید تا از تلفات جانی و مالی مربوطه جلوگیری می‌شد.
کلیدواژه ها:
سیلاب، هیدروگراف، مدل سازی، دبی اوج
وضعیت : مقاله برای ارائه شفاهی پذیرفته شده است
هجدهمین کنفرانس هیدرولیک ایران